Έχουμε ένα όνειρο: το όνειρο ενός ζωντανού και βιώσιμου Κορινθιακού!
Επαγρυπνούμε και δρούμε συλλογικά για την προστασία του Κορινθιακού!
Ο Κορινθιακός Κόλπος: Αξίες
Ο Κορινθιακός Κόλπος, μια μικρογραφία της Μεσογείου, είναι κλειστή, ευαίσθητη θάλασσα, αρκετά βαθιά, ανάμεσα στα βουνά της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας, με εκπληκτικής ομορφιάς ακτές και σημαντικό πλούτο ζωντανών ειδών. Όχι λιγότερο σημαντικές είναι οι πολιτιστικές και ιστορικές του αξίες. Πόλεις λαμπρές άνθισαν και πλούτισαν στις ακτές του,oι Δελφοί, η Κόρινθος, η Ναύπακτος, η Σικυών, το Αίγιον , το Γαλαξίδι, η καταποντισμένη Ελίκη, θύμα των γεωτεκτονικών δυνάμεων που γέννησαν τον ίδιο τον Κορινθιακό, ενώ δύο παγκοσμίου επιπέδου, για τον καιρό τους τεχνικά επιτεύγματα τον στολίζουν η διώρυγα της Κορίνθου και η Γέφυρα Ρίου-Αντιρίου.
Έξι περιφερειακές ενότητες βρέχονται από τα νερά του και ζωογονούνται απ’ αυτόν. Κάθε κάτοικος τους γνωρίζει βαθιά πόσο η μοναδική αυτή θάλασσα συνεισφέρει στην ποιότητα ζωής του. Τόσο η βόρεια όσο και η νότια ακτή του στηρίζουν σημαντική τουριστική δραστηριότητα και θα μπορούσαν να έχουν ακόμη καλύτερη προοπτική στον τομέα αυτόν.
Η βιοποικιλότητα ( ο πλούτος των μορφών ζωής) είναι εξαιρετική :
Στα νερά του Κορινθιακού βρίσκουν καταφύγιο τα τέσσερα είδη δελφινιών που βρίσκουμε στη Ελλάδα, τα κοινά δελφίνια, τα ζωνοδέλφινα, τα σταχτοδέλφινα και τα ρινοδέλφινα, όλα αυτά, είδη με διεθνώς μειούμενος πληθυσμούς και προστατευόμενα.
Τα κοράλλια, όπως οι εντυπωσιακές κίτρινες και κόκκινες γοργόνιες (Eunicelle cavolini και Paramuricea clavata) αλλά και η σπανιότερη ροζ (Leptogorgia sarmentosa), προσθέτουν επίσης στην μοναδικότητα του Κορινθιακού. Οι «κήποι» των κοραλλιών αποτελούν καταφύγιο για μεγάλο αριθμό ειδών της περιοχής που καταφεύγουν σε αυτούς για να τραφούν και να αναπαραχθούν, ενώ τα λιβάδια της Ποσειδωνίας (οικότοποι προτεραιότητας) φιλοξενούν περισσότερα από 400 είδη άλλων φυκών και 1.000 είδη ζώων, προσφέρουν προστασία στα αυγά και τους νεοσσούς των ψαριών, συμβάλλουν σημαντικά στην οξυγόνωση του νερού, συγκρατούν την άμμο του πυθμένα, προστατεύουν τις παραλίες από φαινόμενα διάβρωσης και προσφέρουν ενέργεια στην τροφική αλυσίδα.
Ο Κορινθιακός Κόλπος: Προβλήματα, πιέσεις, επιβαρύνσεις.
Ο Κορινθιακός μας δίνει πολλά. Η ληστρική όμως εκμετάλλευση των πόρων του τον οδηγεί στην υποβάθμιση. Παρατηρούνται περιοχές με πλήρη απουσία ζωής, περιοχές με σοβαρά προβλήματα ρύπανσης, μια προοπτική καθόλου ευοίωνη. Συγχρόνως λείπει ένας ενιαίος φορέας καταγραφής των προβλημάτων και των αναγκών καθώς και συγκέντρωσης των διαθέσιμων και διάσπαρτων μελετών αλλά και τον συντονισμό για τη βαθύτερη γνώση και υπεράσπιση του συγκεκριμένου ενιαίου οικοσυστήματος.
Αναλυτικά οι απειλές που δέχεται ο Κορινθιακός είναι:
-
Η χρήση καταστροφικών αλιευτικών εργαλείων (μηχανότρατες, γρι-γρι ημέρας, μεγάλης έκτασης ερασιτεχνική αλιεία) που οδηγούν σε καταστροφή του βυθού, του γόνου των ψαριών, των κοραλλιών, καθώς και σε σημαντικές απώλειες δελφινιών και χελωνών Caretta Caretta. Μια πλούσια και αποδοτική θαλάσσια περιοχή απειλείται να γίνει θαλάσσια ημιέρημος.
-
Τα λιβάδια της Ποσειδωνίας επίσης απειλούνται με εκτόπιση από το τροπικό επιθετικό φύκος caulerpa racemosa, που έχει ήδη εγκατασταθεί στη θαλάσσια περιοχή του Λουτρακίου καθώς και από τη χρήση των συρόμενων αλιευτικών εργαλείων.
-
Αν και επίσημα η απόρριψη της κόκκινης λάσπης στον κόλπο της Αντίκυρας εκ μέρους της ΑτΕ Α.Ε. έχει σταματήσει, η καθημερινή μας εμπειρία στο πεδίο, οι μαρτυρίες των επαγγελματιών αλιέων δεν το επιβεβαιώνει. Όπως και να είναι η πραγματικότητα, ο επιπόλαιος χαρακτηρισμός της δεκαετίας του ΄90, εκ μέρους τριών διαφορετικών εταιρειών με ίδια συμφέροντα, της κόκκινης λάσπης σαν «αδρανές» υλικό και η αποδοχή, ελλείψει αναλύσεων και ενστάσεων εκ μέρους μας, του όρου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στον ορθό τρόπο χαρακτηρισμού και διαχείρησής της καθώς και στην οφθαλμοφανή αναγκαιότητα της απορρύπανσης του κόλπου της Αντίκυρας.
-
Στο κόλπο της Αντίκυρας λειτουργούν ήδη δύο μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Η χρήση και στις δύο –ως ψυκτικού μέσου- του θαλάσσιου νερού σε τεράστιες ποσότητες αλλά και η χρήση άλλων, τοξικών, χημικών ψύξης απειλεί τη θαλάσσια αυτή περιοχή με σοβαρή θερμική και χημική ρύπανση.
-
Η γενικότερη προώθηση κι άλλων θερμικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στη Θίσβη, την Αντίκυρα και την Κορινθία (συνολικού μεγέθους πάνω από 1690 ΜW) θέτει θέμα υπερσυγκέντρωσης βιομηχανικών δραστηριοτήτων, με σοβαρές επιπτώσεις ρύπανσης και μόλυνσης τόσο για την χερσαία περιοχή όσο και για τον Κορινθιακό.
-
Η ακτή, στην περιοχή της Βοιωτίας κινδυνεύει να μετατραπεί σε ζώνη υποδοχής βαρέων βιομηχανικών και λιμενικών δραστηριοτήτων χωρίς αδειοδοτήσεις και συμμόρφωση στους ευρωπαϊκούς και εθνικούς κανονισμούς (λιμάνι και βιομηχανική περιοχή Θίσβης)
-
Η ανεξέλεγκτη διάθεση αστικών, βιομηχανικών και γεωργικών λυμάτων όπου δε υπάρχουν αποχετευτικά δίκτυα και βιολογικοί καθαρισμοί, προκαλεί φαινόμενα μόλυνσης των θαλασσίων υδάτων και συγχρόνως υποβαθμίζει τις παραλιακές περιοχές.
-
Οι αμμοληψίες στους ποταμούς στερούν φερτά υλικά από τις ακτές και μαζί με τις ασχεδίαστες και μονομερείς επεμβάσεις σ’ αυτές, δημιουργούν το φαινόμενο της διάβρωσής τους, η δε παράνομη απόθεση απορριμμάτων στις όχθες τους, δημιουργεί μια επί πλέον εστία μόλυνσης του κόλπου.
-
Έχουν ενταθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια οι αφόρητες πιέσεις που δέχεται το Δελφικό τοπίο από τις εξορυκτικές δραστηριότητες.
Ο ΣΚΟΠΟΣ ΜΑΣ: ΕΝΑΣ ΒΙΩΣΙΜΟΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ
Βιωσιμότητα σημαίνει παράδοση μια περιοχής στις επόμενες γενιές, με όλους τους φυσικούς της πόρους σε ακμή.
Η χρήση καταστροφικών μεθόδων εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, όπως η αλίευση με συρόμενα εργαλεία, δεν έχει θέση σε μια βιώσιμη προοπτική. Αντιθέτως ένα δίκτυο θαλασσίων καταφυγίων είναι όρος βιωσιμότητος, τόσο για την βιοποικιλότητα γενικά όσο και για την διατήρηση των ιχθυοαποθεμάτων.
Η σχεδιαζόμενη υπερσυγκέντρωση ρυπογόνων βιομηχανικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα στον ενεργειακό τομέα και η απουσία επικαιροποιημένου Ειδικού Χωροταξικού Σχεδιασμού (μελέτη Παπαγιάννη) για τις παράκτιες περιοχές, απειλεί με σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις τον Κορινθιακό και τις περιοχές που βρέχονται από αυτόν. Μια γενικότερη στροφή στη βιωσιμότητα, είναι ιστορική επιταγή για την χώρα γενικά και για τις ευαίσθητές περιοχές όπως ο Κορινθιακός, ειδικότερα. Αυτό σημαίνει άμεσο τερματισμό της καταστροφικής αλιείας και της υποβάθμισης βυθού και υδάτων. Στο ενεργειακό τομέα σημαίνει έμφαση στην σταθεροποίηση των ενεργειακών απαιτήσεων, την δραστική εξοικονόμηση και τη ευρεία χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με προσεκτική για το περιβάλλον και το φυσικό τοπίο χωροθέτησή τους.
ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΜΑΣ:
Α. ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΛΛΑΣΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
-
Να πραγματοποιηθεί το συντομότερο, μια Συνολική Περιβαλλοντική Μελέτη για τον Κορινθιακό κόλπο σαν ενιαίο οικοσύστημα, εν’ όψει και της νέας Ευρωπαϊκής οδηγίας για το Θαλάσσιο Χωροταξικό αφ’ ενός και την παράδοση των τελικών στοιχείων, έως το 2015, στην Ε.Ε των αποτελεσμάτων για την κατάσταση των υδατικών πόρων στην Ελλάδα. Απαραίτητη, επί της ουσίας κρίνεται και για την σωστή εφαρμογή της ευρωπαϊκής οδηγίας για την θαλάσσια στρατηγική.
-
Να απαγορευθεί άμεσα η χρήση εργαλείων μέσης αλιείας (μηχανότρατες, γρι-γρι ημέρας και λοιπά) όλο το έτος σαν πρώτο μέτρο κατά της υπεραλίευσης και να επιβληθεί η παράδοση όλων των εμπορευμάτων στις ιχθυόσκαλες, σαν δεύτερο.
-
Να ανακηρυχτεί, ως έχει, ο Κορινθιακός κόλπος ΕΘΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΛΙΕΙΑΣ με την υποχρέωση επιστημονικής παρακολούθησης και στο μέλλον, σύμφωνα με τη οδηγία ΕΚ 1967/2006 και να δημιουργηθεί ΔΙΚΤΥΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΚΑΤΑΦΥΓΙΩΝ όπως προτείνεται σε σχετική μελέτη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Επίσης θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η πρόνοια του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης της Αλιείας 2007-2013, στους άξονες 4και 5, που προέβλεπε την αντιστάθμιση ενός μέρους των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων στις παράκτιες περιοχές από την εφαρμογή της μερικής απαγόρευσης της αλιείας μέσα στα καταφύγια
-
Να γίνει άμεση χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας και των σημαντικών αποικιών κοραλλιογενών ενδιαιτημάτων και ασβεστολιθικών βυθών του Κορινθιακού κόλπου, που χαρακτηρίζονται σαν οικότοποι Ευρωπαϊκής Προτεραιότητας (οδηγία 92/43) και να μελετηθούν τρόποι καταπολέμησης της τροπικής caulerpa racemosa.
-
Να εφαρμοστεί άμεσα η Κοινοτική οδηγία που αφορά την λήψη μέτρων προστασίας των τεσσάρων ειδών δελφινών του Κορινθιακού κόλπου λόγω και της παγκόσμιας μοναδικότητάς τους.
-
Να χρηματοδοτηθεί μία συνολική μελέτη για την διάβρωση των ακτών, με σκοπό την δημιουργία ενιαίου σχεδιασμού και κοινών δράσεων. Σαν πρώτο και άμεσο μέτρο, θα έπρεπε να απαγορευθούν οι αμμοληψίες από τους ποταμούς, που σύμφωνα με την ομόφωνα αποδεκτή επιστημονική άποψη, είναι η κύρια αιτία της διάβρωσης των ακτών.
-
Να γίνει επιτέλους, η χημική ανάλυση της κόκκινης λάσπης από ανεξάρτητα εργαστήρια του εξωτερικού για το ενδεχόμενο αποχαρακτηρισμού της από «αδρανές» σε «τοξικό» υλικό προκειμένου να ληφθεί η κατάλληλη μέριμνα για την αποκατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος του κόλπου της Αντίκυρας από την ΑτΕ Α.Ε.
Β. ΓΙΑ ΤΟ ΧΕΡΣΑΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
1. Να κατασκευαστούν όπου δεν υπάρχουν και να λειτουργήσουν επιτέλους σωστά, όπου υπάρχουν, βιολογικοί καθαρισμοί στο σύνολο των οικισμών γύρω από τον Κορινθιακό κόλπο, όπως προβλέπεται από τις Ευρωπαϊκές οδηγίες.
2.Να επικαιροποιηθεί η πληρωμένη από το πρώην ΥΠΕΧΩΔΕ μελέτη Παπαγιάννη για ένα ενιαίο Παράκτιο Χωροταξικό Σχεδιασμό.
3. Άμεση αποκατάσταση του χώρου της ΑΜΙΑΝΤΙΤ στο Δρέπανο.
4. Να μελετηθεί εκ νέου η σχεδιαζόμενη υπερσυγκέντρωση βιομηχανικών δραστηριοτήτων στην Θίσβη. Σε αντίθετη περίπτωση θ’ αποτελέσει το τελειωτικό κτύπημα στον ήδη βεβαρημένο χημικά, θερμικά και βιολογικά κόλπο. Για την ώρα, η ύπαρξη δύο μονάδων ηλεκτρικού ρεύματος με φυσικό αέριο ισχύος 776 MW με την αναρρόφηση 22χιλ. μ3/ ώρα θαλάσσιου νερού για την ψύξη τους (με την βοήθεια του χημικού MEXELL) και η απόρριψη του στο θαλάσσιο περιβάλλον με υψηλές θερμοκρασίες, δημιουργούν σοβαρότατη χημική και θερμική ρύπανση.
5. Υπάρχει πρόβλημα με την αδυναμία επιβεβαίωσης της διακοπής απόρριψης της κόκκινης λάσπης από το εργοστάσιο της Αλουμινίου της Ελλάδος Α.Ε στο κόλπο της Αντίκυρας καθώς η χωρίς αποδείξεις μη τοξικότητας απόρριψη υγρών αποβλήτων. Επιβάλλεται να γνωρίζουμε.
6. Να σταματήσουν άμεσα οι χρόνιες μεθοδεύσεις για την μετατροπή του τουριστικού λιμένος της Ιτέας σε μεταλλευτικό ή εμπορικό, όπως το αποκαλούν. Επίσης να υλοποιηθούν οι απαγορεύσεις λειτουργίας των παράνομων ανοικτών εγκαταστάσεων βωξίτη στο λιμάνι και να εμποδιστεί η μετατροπή του προστατευμένου από την UNESCO Δελφικού τοπίου σε ζώνη εξορύξεων.
7.Να γίνει ορθολογική διαχείριση του χερσαίου περιβάλλοντος με τα στερεά απόβλητα της κόκκινης λάσπης, όπως ορίζει η κείμενη νομοθεσία.
Έχοντας ακλόνητη την πεποίθηση ότι η βιωσιμότητα κι όχι η άναρχη «ανάπτυξη» πρέπει να ορίζει το παρόν και το μέλλον της χώρας μας και ειδικότερα της μοναδικής θαλάσσιας περιοχής που μας ενώνει, προχωρούμε σε κοινές δράσεις για να υπηρετήσουμε τον ύψιστο σκοπό της βιώσιμης προοπτικής του Κορινθιακού κόλπου και να επιτύχουμε τους στόχους που οδηγούν σ’ αυτόν. Στην πορεία αυτή επιδιώκουμε μα πείσουμε τους πολίτες, τους φορείς, τους ΟΤΑ και τις περιφέρειες, από τους οποίους εξαρτάται το μέλλον του κόλπου να συστρατευτούν για την σύνταξη ενός «ΟΔΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ» για την σωτηρία και βιωσιμότητα του Κορινθιακού κόλπου.
ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ, ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ-ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ